The Name Goossens

De Naam Goossens

The name “Goossens” is derived from the first name “Gosen” or “Goesuines” and its (Christian) patron is Saint Goseinus, who died in Metz in A.D. 460, or Saint Gosuinus, who was abbot of Achin in Henegouwen, and died in the 12th century. The name “Gosen”, which later, like many other first names such as Jansen, Peters, etc., became a family-name, was a very familiar name in the area around Deurne. The first ancestor (forefather), to whom our family name owes its name is Goeswinus (Goesuines), the son of Jacobus van de Pijnbroek, alias de Laken, and Aleidis Mannaerts.

This Goesuinus had a son, who died before 1525, while his estate in 1525 was divided amongst his six children. Goesuinus’s son, Jan, is called “Gosen – Capren”, and lived in the Commerstraat, near the Cranenbraeck, where afterwards, the family Goossens, until recently, has had their homes and farmlands. The Commerstraat was the same as today’s road which runs alongside Swinkels toward “het Terp”. The Cranenbraeck was, according to Ouwerling, the Lagekerk, across our parental house. It is curious that up to our time (i.e. the 1950’s) almost all houses in and near the Lagekerk belonged to the family Goossens and other related families. Examples as listed in the records:

1. The house on the corner across doctor Verhaegen, bought and torn down by the City, belonged to Driek Lutters and his wife Geertui Goossens from Liessel;

2. The house and garden, purchased by lawyer van den Dungen and nowadays1. owned by the City, belonged to Goossens’ sister aunt Mary; this is the place where presently the doctor’s remise (coach house/garage) is;

3. The large farmhouse with land, where now mayor can Beek has built a house, was owned by Hanneke de Veth;

4. The little house next to brewer Swinkels;

5. Jan Baptist Goossens, who married Helena van de Mortel owned the large farmhouse across the Swinkels’ farm;

6. Our parental house;

7. The house across our parental house, which came from Theodorus Goossens in Meijel;

8. The houses belonging to L. Janssens and his wife Henrica van de Mortel.

In cijns(tax) books of Helmond, which among other things contains information regarding Deurne, was already written about in 1365: “Joannes filius Goesiuni Caputes” and “Liberis Macelis, filius Mechtildis quondam Baldiuni Capitis.” (Joannes, the son of Goesuinus Caputes and the Child Marcelis, the son of Mechtildis, who was formerly, married to Balduinus Caputis).

The names of the family Goossens, hereafter mentioned in the family tree, were found in the schepenregisters. These are the registers in which the official, legal, deeds and other documents such as baptismal registers of the archives of Deurne were recorded. It is probable that the names, still remaining in Deurne, find their origins in the forefather “Goesuinus” who’s name appears in a legal     document  (acte) in the year 1436, such as: the family Jan Matthies and also the family Martinus Goossens in ‘t Haageind

the family Hanneske Goossens (called “de Pad = the toad) on the Liesselschweg (the road to Leesel)

the family Eijmert Goossens (‘t Man);

the family Peerke Goossens (postmaster);

the family Jan Eijmert Goossens on the Lagekerk (with Jan this branch died out);

the family Driek Goossens, wagoner, lived earlier in ‘t Derp, later in the Wiemel;

the family Jos Goossens (in “de Courant:);

the family Hannes Goossens in “de Prins:

the family Nol Goossens, called “den Bosman” (the forestman) and Joan Goossens across the railroad track toward Liessel.

It is easy to understand that the family has spread from Deurne all over Brabant (the province of Brabant) and further. Only coincidentally are the families, who moved out of Deurne, mentioned in the old archives. That happened, for instance, with Willem Goossens, who at the end of 1500, moved to Stiphout and Hanrick Goossens who had his “place of residency” in Heukelom. Heukelom was a sort of manor belonging to the Heren (Lords) van Doerne, where their house was named “Deurningen”. It was part of Oisterwijk and is close to Berkel-Enschot. This is probably the origin of the name Jan and Willen-van Berkel, as those appear in the name list.

It is not certain that Hanrick’s residence near Oisterwijk, He is probably the person, who in “History of Rogier, is called “pastor Goossens-van Heuckelum. Together with his assistant pastor Dirc Dorre, in 1555 in Elburg parodied the religious ceremonies and lived an untrustworthy and questionable life. Could it be that Dirc Dorre was the same person as Dirc Gevers can Doerne, who moved away by horseback to his parish in Holland? If that is the case, then the explanation of the origin of the name “Goossens-van Berkel” is no longer valid and the time period, in which Goossens-van Heukelom lived, according to the recorded data, does not correspond with the location in Rogier.

The name Goeswinus (sometimes written Goesuinus), was later changed to Gosen, Gosems, Goessens and finally Goossens. For the first time in the tax registers of Helmond, indicates, that this Goeswinus is one of our fore fathers is proven by the name “Caputius” or “Carpen”, with which he and his descendants regularly were addressed in the official documents (deeds) and in the history of the 14th through 16th century. This was also the case with Jan Gosems, whose inheritance was divided by his children in 1525, by which the succession in the straight line of the Goeswini family is proven beyond any doubt.

We find the following:

Goeswijn Carpen ±1390 1. Balduinus Capitis, ~1360, and Mechtildis (Mechteld) Gevers van Doerne, Quondam Balduini, his former spouse.

2. Marcelis, i.e. “Mercelis filius Mechtildis” (Mercelis, the son of Mechtildis), the widow of Valduinis Capitis.

3. Goeswinus Caputis (±1390). This Goeswinus could have been Marcelis’ brother.

Goeswinus Caputis ±14364.

4. Joannes, in the tax registers of Helmond described as “son of Goeswinus Caputis”. This “Jan” was the father of Goeswinus and Jan, of whom is said in a deed in ‘sHertogenbosch in 1436 (in Latin):

“…the agreement of the two “mudden” grain had been made under the condition, that this agreement will be inherited by the children of Petrus and his wife, immediately following the death of Petrus and his wife, as stated in the testament of Joannes Capren. (This is Petrus Mannaerts, Willem Mannaerts’ son and therefore a cousin of Goeswijn and Jan). Jan and Goeswinus must then have been the adopted children of Jacobus van de Pijnbroek, alias de Laken.

Goeswinus, the (biological) son of Jan (Joannes) ±1525 5. a. Goeswinus   b. Johanna and  c. Jan

Re: a. Goeswinus becomes the family heir – the first forefather of the family “Goossens” Jan and Goeswinus received in 1436 from Jonkheer (esquire) Everard van Doerne: 1. the Vloetakker 2. the grassland “Diepenbroec” 3. a piece of farmland “the land of Cranenbroec”, also called “de Nijenbeemd” (the new meadow). They lived in the Commerstraat (Commer street) – the Kerkeinde. That is more than likely the present Lage Kerk (Lagekerk). Regarding the land they received: the numbers 2 and 3 were also between the Lage Kerk and ‘t Derp. Number 1 seems to have been close to the castle in the area of the “Watermolen” (Watermill).

5. b. Johanna married Dirc Goedert Eijckmans

5. c. About Jan more information was found

Jan, i.e. Joannes Her Gosems Capren, III, had Six children, who all had the title “Her”.

Goeswinus (or Goessen) Gosems. Jan’s father, is in a deed of ‘s-Hertogenbosch, together with his brother “Jan”, called “van de Pijnbroek, alias de Laken (liberorum) Jacobi de Pijnbroek, alias de Laken, meaning children of Jacobus (van) de Pijnbroek, alias de Laken. Where that name came from could not be determined with certainty. This name is used for the brothers Goeswinus and Jan in 1436. Starting with Balduinus up to the son of Joannes Gosems Carpen in ±1445 the name “Capritius” or “Carpen” is found. As stated in a deed: “Jan Goessen Capren has sold the inherited (right to) one mud of rye.” “From the house and farmland in the town of Doerne, running from the land Goddsens, called Kapren, and Jan Goessen Capren, son..”

In a deed of den Bosch (‘s-Hertogenbosch) concerning Jacobus van de Pijnbroek, it appears that the brothers Joannes and Goeswinus, who were called “van de Pijnbroek, alias de Laken”, and who’s mother was Adeijdis Mannaert, were children of Joannes Carpen, or, as stated “quanta tenorem testamenti Joannes Carpen”(Latin, meaning: as stipulated in Jan Carpen’s testament.

In 1525 document is mentioned “the inheritance of Jan Gosems, Goeswinus’ son.” This “Jan – probably Goeswinus’ only son – is Joannes Gosems Capren (III) and he, as well as his six children, is regularly called “Her”, therefore, Jan (or Joannes) Her Gosems, Gosen Jans Her Gosems etc. It seems probable that Goeswinus had an ordination as only those individuals had the right to the title “Her”. They lived in the house “ter stede Velthovenseinde” on one side next to the gemeijnt and the “gemeijn” (public) street, and on the other side near a public drainage ditch, which ran in between.

It is somewhat peculiar that the forefather of Jan gosems (who is the same as Joannes Her Gosems Capren), who’s possessions were divided amongst his children, in1525 is called only “Her” gosems, while Jan and his children always were named “Jan Her Gosems, Peter Jans Her Gosems” etc. The word “Her” denotes a priest; we, therefore, have to assume that Goesuinus was a priest, or that he became a priest after his wife’s death. The latter happened frequently in those days. We find this, for instance, also in Deurne, where Verhagen (de Dumo), who had two sons, later became a priest. If a priest was dishonorable, this fact was very faithfully mentioned (in official documents) and possible children of such a priest had no right to inheritance. The possibility exists also that Goesuinus studied for the priesthood, but never became one, and that he received the benefits of “custer” and for that reason was called “Her”. We know that he had a benefice, because we will see in one of the deeds, that the Heer (Lord) van Doerne, who had the authority to hand out a couple of benefices, had granted Goesuinus and Joannes an annual rye-tax.

Let the archives be the witnesses

II

Everardus de Doerne promisit ad opus Joannis et Goesuini, fratrum, dictorum de Pijnbroek, alias de Laken, Librorum Jacobi de Pijnbroek, alias de Laken, ab cadem Jacobo et quondam Aleijdi suaedum usuit uxore, filia quondam Wilhelmi Mannaert et partier genitorum, ipse dabit et solvet dictis Joanni et Goosuini hac creditariam pactunem duonum mediorum siliginis mensurae de Helmont, hereditary persolvendum et in Doerne tradet et deliberabit de et ex quondam agro terrae dicto die Vloetacker, duas modiatas terrae vel curater continens sita in parochial de Doerne inter heredit Joannes de Bruheze ex alio et inter hered. Joannes de Gerwen ex alio, tendens a quandam platea ad hereditarem liberarum dictorum, ut dicebat promisit in super omniaet habenda warandiam et satifaciendam.

Testes Spierine et Loijer. Datum 6 Augustus 1436

In 1436 a deed states the following names :

Jacobus de Pijnbroek, alias de Laken

X

Aleijdis Mannaerts (filia Wilhelmi Mannaerts)

׀

Joannus et Goswinus

(Akte van 1436) 

(“Alias » means « also called “ ; “filia Wilhelmi“ = the daughter of Wilhelmus and “akte van 1436” = Deed made in the year 1436)

Petrus, Wilhelmus Mannaerts; son, a nephew of Joannes and Goeswinus (Goessen) Gosems (van) de Pijnbroek, received in 1436 from Everardus de Doerne “hereditariam pactionem quondam Joannis Carpen.” (according to the late Joannis Carpen’s last will and testament:

“Dictus Everardus promisit mihi ad opus Petri Mannaert, filii quodam Wilhelmi Mannaert, quod ipse dat et solvit hereditarium Pactionem duonum modiarum siliginis per Totum ut supra, tali conditione annexa, quad Dicta pactio statim post obitum dicti Petri et uxoris amborum, hereditario iure succedat et desolvatur ad liberos, a dictis Petro et sua uxore partier genitos en generandos iuxta tenorem testamenti quondan Joannes Carpen et dicebat. Testes dat ut supra. 

In this Latin piece from the Schepenregister of den Bosch (‘s-Hertogenbosch) [a Schepen- register is a register or recording book, where all of the official transactions, such as deeds, were recorded,]. It appears that the two brothers Jan and Goeswinus van de Pijnbroek and their uncle Petrus Mannaert received from  the Heer Everardus van Doerne “hereditarily” (the hereditary rights) to two mud (hectoliter) rye, coming from the Vloetakker in Deurne, as stated in Joannes Capren’s testament. Thus: Joannes Carpen, most likely a family-member of the Mannaerts, had the rights to four mud of rye, annually to receive from a piece of land of which Everard van Doerne had the right of benefice (the right to give as a favor). Joannes Capren possessed that benefice; he dies and appoints, by testament, Joannis and Goeswinus, together with Petrus Mannaerts, as his successors. Everardvan Doerne ratifies that. From here on Goessen is also named Capren or Carpen. He marries and has a son called Jan.

III

Extracts from deeds:

The late Jan Goessen Capren zn. (i.e. Joannes Gosems Capren) has sold and transferred to Loeduig and Jan Berbers zn, The inheritance right of one mud rye according to the measurements in Helmont is payable annually on the feast-day of Our Lady’s Purification, which is to be paid on the “Clockhuis” in Helmont, to be taken from a house, farmland and garden with a mauwersaet land in the parish of Deurne (a “mauwersaet” is a mud of seeds, a surface measure, of the size of a piece of land on which one mud of seeds can be sown), stretching from the property of Goessens, called Kapren up to the property of Willems.

Also a piece of “beemde” (grassland) in the parish Doerne called Diepenbroec.

Testis: Jan Berbiers and Peter Michiels Date: the 26th day in the month of April, year 1451.

Jan Joannes Laeden zn., as the principal debtor, has promised to pay between the first coming of St. Jans Misse (a Catholic holiday) and a year from that date or at some time in between to Jan, son of the late Goesen Capren, 16 peters quilders or some other way of the same value (A “Peters” guilder was a gold coin with a value.

De naam „Goossens wordt“ afgeleid uit de voornaam „Gosen“ of „Goesuines“ en zijn (Christelijke) naam is Heilige Goseinus, die in Metz in A.D. 460 stierven, of Heilige Gosuinus, die abt van Achin in Henegouwen was, en stierf in de 12de eeuw. De naam „Gosen“, die later, als veel andere voornamen zoals Jansen, Peters, enz, een familie-naam werd, was een zeer vertrouwde naam in het gebied rond Deurne. De eerste voorvader (voorvader), aan wie onze familienaam verschuldigd is zijn naam Goeswinus (Goesuines), de zoon van Jacobus van de Pijnbroek, alias DE Laken, en Aleidis Mannaerts.

Dit Goesuinus had een zoon, die vóór 1525 stierf, terwijl zijn landgoed in 1525 onder zijn zes kinderen werd verdeeld. De zoon van Goesuinus, Januari, wordt genoemd „Gosen – Capren“, en in Commerstraat, dichtbij Cranenbraeck geleefd, waar daarna, de familie Goossens, tot onlangs, hun huizen en landbouwgronden heeft gehad. Commerstraat was het zelfde als de weg van vandaag die naast Swinkels naar “het Terp” loopt. Cranenbraeck was, volgens Ouwerling, Lagekerk, over ons ouderlijk huis. Het is nieuwsgierig dat tot onze tijd (d.w.z. de jaren ‘50) bijna alle huizen in en dichtbij Lagekerk tot de familie Goossens en andere verwante families behoorden. Voorbeelden zoals die in de verslagen worden vermeld:


1.  Het huis op den hoek tegenover dokter Verhaegen, door de gemeente gekocht en afgebroken: aan Driek Lutters, dei gehuwd was met Geertrui Goossens uit Liessel;

2.  Het huis en tuin, die door advocaat van den Dungen wordt gekocht en die tegenwoordig door de Stad wordt de bezeten, behoorden tot Goossens’ “tante Mie”; dit is de plaats waar weldra de arts (bushuis/garage) is remise;

3. De grote boerderij met land, waar nu de burgemeester Beek kan heeft een huis, werd bezeten door Hanneke DE Veth gebouwd;

4. Het kleine huis naast brouwer Swinkels;

5. Jan Baptist Goossens, dat Helena van de Mortel huwde bezat de grote boerderij over’ landbouwbedrijf Swinkels;

6. Ons ouderlijk huis;

7. Het huis over ons ouderlijk huis, dat uit Theodorus Goossens in Meijel kwam;

8. De huizen die tot L. Janssens en zijn vrouw Henrica van de Mortel behoren.


In de Helmondsche cijnsboeken, die opgaven verstrekken ook over Deurne, wordt reeds in 1365 gesproken over “Joannes filius Goesuini Caputes” en liberis Mercelis filius Mechtildis quondas Balduini Capitis.

De namen van de familie Goossens, in den stamboom hieracter vernoemd, zijn uit de schepenregisters en doopboeken van het Deurnesche archief opgediept, en het is heel waarschijnlijk dat de nog overgebleven namen in Deurne aan den gemeenschappelijken stamvader Goeswinus, die in een acte van 1436 voorkomt, ontleend zijn, zoo dus;

“de eigen familie van Jan Matthies, maar ook de familie Martinus Goossens in ‘t Haageind;

de familie Hanneske Goossens (“de Pad) - Liesselschweg;

de familie Eijmert Goossens (‘t Man);

de familie Peerke Goossens (postmeester);

de familie Jan Eijmert Goossens an de Lagekerk (met Jan is die tak uitgestorven);

de familie Driek Goossens, voerman vroeger, in ‘t Dorp Wiemel;

de familie Jos Goossens (in “de Courant”);

de familie Hannes Goossens in “de Prins”;

de familie Nol Goossens (den Bosman) en Joan Goossens - over het spoor nar Liessel.

Het ligt voor de hand, dat de familienaam vanuit Deurne zich heft verspreid over heel Noord Brabant en verder. Slechts heel toevallig worden de families in de oude archiefstukken vernoemd die zich buiten Deurne gingen vestigen. Dat gebeurde o.a. met Willem Goossens, die naar Stiphout trok einde 1500 en Hanrick Gosems die te Heukelom woonde “plaats zijner residentie”. Heukelom was een sort heerlijkheid van de Heeren van Doerne waar hun huis “Deurningen” heette. Het behoorde onder Oisterwijk en ligt bij Berkel-Enschot. Vandaar waarschijnlijk de naam Jan en Willem Goossens-van Berkel, zoals die in de naamlijst voorkomt.

Het is mogelijk een vergissing dat Hanrick’s residentie Heukelom bij Oisterwijk was. Waarschijnlijk is hij de persoon die in de “Geschiedenis van Rogier Deel genoemd wordt “pastor Goossen van Heuckelum, die met zijn kapelaan Dirc Dorre in 1555 te Elburg de kerkelijke ceremonieen paradieerde en een onbetrouwbaar en bedenkelijke  leven leidde. Zou Dirc Dorre wellicht Dirc Gevers van Doerne geweest zijn van wie in de Deurnese archieven geschreven staat dat hij van Deurne uit, gezeten te paard, vertrok naar zijn standplaats in Holland? Doch hiermee vervalt de verklaring van de naam “Goossens-van Berkel” en de tijd waarin Goossens-van Heukelom leefde komt volgens de aangifte in dit register niet juist overeen met de plaats in Rogier.

De naam Goeswinus die later overging in Gosen, Gosems, Goessens, Goossens, vinden we het eerste in de Helmondse cijnsboeken; en het kenmerk dat wij in dezen Goeswinus iemand van onze stamouders moeten begroeten blijkt uit de benaming Caputius of Carpen, waarmede hij en zijne nazaten, in de acten en geschiedenis van de 14e tot de 16e eeuw voortdurend worden aangeduid, ook in personen als Jan gosems, wiens nalatenschap verdeeld wordt door zijne kinderen in 1525, waardoor de opvolging in rechte lijn van de Goeswini familie ontwijfelbaar bewezen wordt.

Wij krijgen dan:

Goeswijn Caperen ±1390 1. Balduinus Capitis, ± 1360, en Mechtildis (Mechteld) Gevers van Doerne, quondam Balduini, (weleer zijne echtegenote).

2. Marcelis is “Mercelis filius (zoon van) Mechtildis”, weduwe van Balduinis Capitis.

3. Goeswinus Caputis (±1390). Deze Goeswinus en Marcelis kunnen broers geweest zijn.

Goeswinus Caputis ±1436

4. Joannes, de zoon van Goeswinus Caputis ±1410 (in het cijnsboek van Helmond). Deze Jan is de vader geweest van Goeswinus* en Jan* van wie de acte van den Bosch in 1436 zegt (in ‘t Latijn):

“…het pact van de twee mudden graan is gedaan onder voorwaarde, dat die overeenkomst onmiddelijk na den dood van Petrus (Mannaerts –de zoon van Willem Mannaerts – due de neef van Goeswijn en Jan) en van diens exhtgenote erfelijk zal overgaan op de kinderen van Petrus en zijne vrouw – ingevolge van het testament van Joannes Vapren. (*Zij moeten dan de aangenomen zonen zijn van Jacobus van de Pijnbroek, alias de Laken).

Goeswinus, zoon van Jan ±1525 Natuulijke (biologische) zoon 5. a. Goeswinus    b. Johanna en   c. Jan

- Goeswinus wordt de Stamhouder familie Jan en Goeswinus ontvangen van Jonk Heer Everard van Doerne in 1436: 1. De Vloetakker 2. De beemde “Diepenbroec”. 3. Een stuc land : de acker van Cranen- Broec die ook genoemd wordt “de Nijenbeemd”. Zij wonen in de Commerstraat- Kerkeinde. Dat zal wel de tegenwoor- Dige Lage Kerk zijn. Wat het ver-Kregen land betreft: No. 2 and No. 3 lagen ook tussen de Lage Kerk en ‘t Derp. No 1 schijnt gelegen te hebben bij het kasteel in de omgeving van de watermolen.

5. b. Johanna was gehuwd met Dirc Goedert Eijckmans.

5. c. Van Jan horen wij niets meer.

Jan, d.i. Joannes Her Gosems Capren, III, had zes kinderen die aangeduid worden met de title “Her”.

Goeswinus, de vader van Jan, wordt in de acte van den Bosch met zijn broer Jan genoemd “van de Pijnbroek, alias de Laken (liberorum Jacobi de Pijnbroek, alias de Laken)”. Hoe men aan die benaming komt is niet met zekerheid vast te stellen. Deze naam wordt gebruikt voor de gebroeders Goeswinus en Jan in 1436. Vanaf Balduinus tot de zoon van Joannes Gosems Capren in ±1445 vindt men de naam van Capritius of Carpen. “Jan Goessen Capren heeft erffelijk verkocht een mud roge” uit huis, hofstad en hoffenland in der pas van Doerne, strekkende van erff Goddsens geheeten Kapren en Jan Goessen Capren, zoon.

–  en uit de Bosse acte van Jacobus van de Pijnbroek blijkt dat de broeders Joannes en Goeswinus, die genoemd worden “van de Pijnbroek alias de Laken”, wier moeder Aleijdis Mannaert was, kinderen waren van Joannes Capren “quanta tenorem testamenti Joannis Capren” (naar de zin van het testament van Jan Carpen).

In 1525 is sprake van de nalatenschap van Jan Gosems, de zoon van Goeswinus. Deze Jan (waarschijnlijk de enige zoon van Goeswinus) is Joannes Gosems Capren, III, en wordt met zijne zeskinderen voortdurend betiteld met “Her”, dus Jan (Joannes) Her Gosems – Gosen Jans Her Gosems enz. Dus Goeswinus zal waarschijnlijk een wijding of kruinschering gehad hebben, daar dezulken alleen recht hadden op den title “Her”. Zij woonden inhet huis “ter stede Velthovenseinde” deen zijde en deen zijde die gemaijnt en de gemeijn strate, dander zijnde een gemaijn waterlaat tessunbeij gaande.

Eigenaardig is vooral dat de stamvader van Jan Gosems, wiens goederen verdeeld warden onder zijne kinderen, in 1525 niet anders genoemd wordt als “Her” Gosems, en Jan en diens kinderen immer worden aangeduid Jan Her Gosems, Peter Jans Her Gosems, enz.” “Her” of “Heer” duidt den priester aan, zodat we moeten veronderstellen dat Goeswinus priester most geweest zijn, of na den dood zijner echtgenoote reworden is. Dit laatste gebeurde in die tijd meer. We treffen dat in Deurne o.a. ook aan bij Verhagen (de Dumo) die twee jongens had en later priester werd. Bij een ontrouwe priester wordt er dat heel fideel bij vernoemd, en eventueele kinderen van zoo’n priester hebben geen recht op de erfenis. Mogelijk bestaat dat Goeswinus gestudeerd heeft doch geen priester werd, en als custer een benefitie had en daarom “Her” genoemd wordt. Een benefitie had hij, want we zullen nog in de desbetreffende acte lezen, dat de Heer van Doerne, die het begevingsrecht van een paar benefities had, aan “Goesuinus en Joannes – gebroeders –“een jaarlijksche rogge-cijns verleende.

Laten we nu de archiefstukken getuigen

II 

Everardus de Doerne promisit ad opus Joannis et Goesuini, fratrum, dictorum de Pijnbroek, alias de Laken, Librorum Jacobi de Pijnbroek, alias de Laken, ab cadem Jacobo et quondam Aleijdi suaedum usuit uxore, filia quondam Wilhelmi Mannaert et partier genitorum, ipse dabit et solvet dictis Joanni et Goosuini hac creditariam pactunem duonum mediorum siliginis mensurae de Helmont, hereditary persolvendum et in Doerne tradet et deliberabit de et ex quondam agro terrae dicto die Vloetacker, duas modiatas terrae vel curater continens sita in parochial de Doerne inter heredit Joannes de Bruheze ex alio et inter hered. Joannes de Gerwen ex alio, tendens a quandam platea ad hereditarem liberarum dictorum, ut dicebat promisit in super omniaet habenda warandiam et satifaciendam.

      Testes Spierine et Loijer. Datum 6 Augustus 1436

In 1436 a deed states the following names :

Jacobus de Pijnbroek, alias de Laken

X

Aleijdis Mannaerts (filia Wilhelmi Mannaerts)

׀

Joannus et Goswinus

(Akte van 1436)

Petrus, zoon van Wilhelmus Mannaerts, dus neef van Joannes en Goeswinus (Goessen) Gossems (van) de Pijnbroeck 1436. Ontvangen van Everardus de Doerne, Doerne haereditariam factionem iuxta tenorem testamenti quondam Joannes Carpen.

“Dictus Everardus promisit mihi ad opus Petri Mannaert, filii quodam Wilhelmi Mannaert, quod ipse dat et solvit hereditarium Pactionem duonum modiarum siliginis per Totum ut supra, tali conditione annexa, quad Dicta pactio statim post obitum dicti Petri et uxoris amborum, hereditario iure succedat et desolvatur ad liberos, a dictis Petro et sua uxore partier genitos en generandos iuxta tenorem testamenti quondan Joannes Carpen et dicebat. Testes dat ut supra. 

In dit Latijnsche stuk uit het Bosche Schepenregister blijkt, dat de twee broeders Jan en Goeswinus van de Pijnbroek en hun oom Petrus Mannaert van den Heer Everardus van Doerne erfelijk zullen krijgen twee mud rogge uit den Vloetakker te Deurne, zoals het testament van Joannes Capren luidt. Dus : Joannes Capren, waarschijnlijk een familielid van de Mannaerts, heeft recht gehad op vier mud rogge jaarlijks uit een stuk land waarvan Everard van Doerne het begevingsrecht heeft. Joannes Capren heeft dat benefitie genoten ; hij sterft, en wijst bij testament Joannes en Goeswinus met Petrus Mannaerts als zijne opvolgers aan. Everard van Doerne bekrachtigt dat. Nadien wordt Goessen ook Capren of Carpen genoemd, trouwt en heeft een zoon Jan. 

III

 

Jan Goessen Capren zn. (d.i. Joannes Gosems Capren), wijlen was, heeft erff vercocht overgegeven en opgedragen Loeduig en Jan Berbers zn., een mud roge erffpacht der maten van Helmont allejaer op ons Vrouwe Lichtmisdach te gelden en te betalen ende aan’t Clochuis tot Helmond te leveren uijt ane huijs, hofstat en hoff met ene mauwersaet lants inder parochie van Doerne… strekkende van erff Goessens gheheiten Kapren tot erff Willems.

Item noch ut ene stuck beemds in de parochien van Doerne, gheheten Diepenbroec. 

Testis: Jan Berbiers en Peter Michiels Datum: 26 dag in de April Anno 1451